Sadece çemberin içindekilerin haberdar olduğu bir bilgisayar Jupiter Ace. Yaratıcıları Richard Altwasser ve Steve Vickers. Altwasser, Zx Spectrum, Zx81, zx spectrum +3 ve birkaç amstrad makinesinin de tasarımını yapmış biri. Vickers ise zx80/81 rom’unu yazan ekipten. Bunlar zx81’in çılgın satışlarından etkileniyorlar. “Yahu bu makineyi biz yaptık, sinclair ekmeğini yiyor biz maaşa talim ediyoruz.” mantığından yola çıkarak Jupiter Ace’i tasarlıyorlar.
İşte Jupiter Ace’in hikayesi böyle başlıyor, tarih 80’lerin ilk yarısı.
Tabii o zamanlar zx81’in zamanı, hani tuşa bastığınızda görüntünün kaybolduğu, siyah beyaz, sessiz, 1kb’lık zx81’in.
Altwasser yeni bir makine tasarlıyor. Zx80’e geri uyumluluk falan gerekmediği için, rahat rahat sıfırdan bir tasarım ama genişleme yuvası ZX81 uyumlu. Bu makine zx81’e her şekilde basıyor. Sadece görüntü için bağımsız bir ram’i var, hem de 2KB. Ses üretebiliyor ve üzerinde bir hoparlör var. İşlemcinin tamamı emrinize amade, görüntüyü başka çipler üretiyor, Zx81’de işlemci gücünün yarısı görüntü üretmekte kullanılıyor. Son olarak, BASIC yavaş olduğu için yerine FORTH var ki zx81 BASIC’den 10 kat hızlı, bu da yetmiyor, kodun arasına Assembler yazabiliyorsunuz. Makine harika görünüyor ama bir temel sorun var. Piyasaya çıktığında sene 1984. Yani bir 3 sene geç kalıyorlar. Ortamda artık Zx Spectrum ve Commodore 64 var. Monokrom 1kb ram’li bir makinenin tutunmasına imkan yok.
ilk seri 8000 adet üretiliyor, çoğu raflarda kalıyor. Şirket batıyor tabii, herşeyi Boldfield adında başka bir firma alıyor. Şaşırtıcı şekilde bu firma Jupiter Ace için çok çalışıyor, Cambridge’de sadece Jupiter Ace satan bir showroom bile açıyorlar. Hatta ikinci parti yapılıyor ve 800 adet üretiliyor (aynı makine ama ismi Jupiter Ace 4000 olarak değiştirilmiş).
Yazılımlar hobi dergilerindeki type-in’lerle sınırlı kalsa da zaten RAM 1kb. Bu arada sinclair hoşlanmadığı için genişleme yuvasının pinleri değiştirilmiş, yani zx81 eklentileri artık kullanılamıyor. Yine de bu makine için 16,32,48kb genişlemesi, iki farklı disk sürücü arabirimi, paralel port arabirimi (printer için) ve bir ses kartı üretiliyor. Hatta 1986’da fazla satılmış olmasa da, bir grafik adaptörü de üretiliyor, bu şekilde Jupiter en azından 4 ton gri sahibi oluyor. 1986 Jupiter Ace için ölüm yılı olabilir, bundan sonra bu konuda pek bir gelişme olmuyor. Makine sessizce yok olurken, Boldfield yoluna devam ediyor, günümüzde de hala faaliyette olan bir aile şirketi.
Bugün tesadüfen eski bir ebay ilanını görünce bu metni yazmaya karar vermiştim.
Söylentiye göre Boldfield’in eski patronu iyice yaşlanmış ve emekli olmaya karar vermiş. Elindeki Jupiter Ace haklarını başka birine emanet etmeyi uygun görmüş olsa gerek. Lakin tüm Jupiter Ace markasını 10000 Sterlin’e satıyor. Bu fiyata çok nadir bulunan iki adet jupiter ace, birsürü arge kasedi falan dahil. Fakat asıl satılan şey, herşeyiyle “Jupiter Ace” markası. Eğer bir İngiliz olsaydım içimde bir kıpırtı olurdu. 8bit tarihçesinden bir sayfayı kelepir şekilde elde etme fırsatı.
Satışta son derece amatör şekilde yapılıyor, bilmiyorum boldfield daha önce Jupiter Ace’i daha profesyonel kanallardan satmayı denedi mi, ama bu satış bana daha çok duygusal geldi. Patron zamanında sahip olduğu bu markayı tekrar yaşama döndürecek birilerine hediye etmeye çalışır gibi geldi bana. Yoksa şirketin herhangi bir maddi sıkıntısı yok, üç ayrı şehirde etkin şekilde çalışıyor hatta bugün sitelerine girdiğimde (boldfield.com) “hızlı büyüme” sebebiyle bir sürü iş ilanı vardı.
Sonuç olarak marka hala satışta, stokla ilgilenenler için:
http://www.thejupiterace.co.uk/
ayrıca kayıt amaçlı ebay linki (satış olmadan kapanmış):
Günümüzde Jupiter Ace kaçınılmaz bir kolleksiyoner parçası. ZX80’den çok daha nadir, hele ki jupiter 4000 neredeyse hiç bulunmuyor. 1k’lık jupiter Ace’ler için 800 Sterlin normal bir fiyat. Eğer eksiksiz bir Ace koleksiyonu yapmak isterseniz zaten 5000 sterlini gözden çıkarmak lazım. Eh, biraz daha çıkıp markanın kendisini de satın almaya ne dersiniz?