Bronx’tan 1993 tarihli Public Domain oyun: the Muhtar

“Hele muhtaa, şunlara bi höt devey yav!”

Sözüyle açılan oyun basit bir zamana karşı yarış oyunu. Oyun Public Domain, yine de oyunu yapanlar desteğinizi görmek istiyorlar. Oyun içindeki adrese bir adet boş floppy göndermeniz gerekiyor 😀

003

Oyunun amacı süre bitmeden önce ekrandaki eşyaları toplamak. Oyunda herhangi bir düşman yok, ama kontroller çok akıcı değil bu sebepten vakit kaybetmek işten bile değil. Grafikleri yine Tunç Dindaş çizmiş, müzikler yine Tolga Meriç’e ait. Oyunu kodlayan kişinin adını bilmiyorum, fakat Expert takma adını kullanıyor.

Oyun joystick ile oynanıyor. Fakat oyun zamanı standart amigalara göre ayarlı. Yani hızlı bir amigada oyun hızlanıyor saniyeler daha kısa sürüyor daha da zorlaşıyor yani.

Youtube videosu şurada:

Oyunu indirip oynamak isteyenler aşağıya tıklayarak indirebilir. Unutmayın, bu oyun standard bir amiga 500’de kickstart 1.3 ile oynanmalı, aksi takdirde oyunun hızı farklı olabilir.

Download Muhtar ADF

001

Uğur Özyılmazel’den Dinozorus github’da!

dino-12

Tolga Abi’nin popüler olduğu 90’lı yılların sonunda, Hugo’ya alternatif olarak Dinozorus isminde bir oyun/yarışma vardı. ATV’de yayınlanan, katılanların ekrandan izleyip telefonun tuşlarına basarak oynadığı bir oyun/tvprogramı idi bu. Elbette meraksız insanlarla dolu bir ülke olduğundan, oyunun yazarının burnumuzun dibinde yıllardır duran, birsürü hikaye anlattığı halde bunu es geçmiş olan Uğur Özyılmazel, nam-ı diğer “Vigo” olduğunu bilmiyorduk. Uğur geçtiğimiz aylarda, bir sosyal sorumluluk projesi yürütür gibi, dinozorus’un kaynak kodlarını (ve oynanabilir adf imajlarını) github’a koydu.

Bu makaleye başlamadan önce oyunu oynamaya çalıştım (çok zor, ezberlemek gerek) sonra kaynak kodlarına baktım. İçinde almanca yorumlar bulunan bir bölüm vardı, “phonopulse” gibi şeyler yazıyordu. Aklım hemen telefon tuşlarının çıkarttığı sesi yön komutlarına çeviren bir kısım sandım ve Uğur’a mesaj atıp bu konuyu sordum. Sonra konu konuyu açtı sorular bitmek bilmedi.

source_Screenshot_4

Görünüşe göre, benim elbette unutmuş olduğum (böyle bir lanet var üzerimde–blog’un adı bu sebeple böyle), daha eski bir dinozorus varmış. İlk dinozorus hakkında pek bilgi edinemedim, fakat Uğur’un yaptığı aslında devam oyunu. Tolga Meriç (max) ve Uğur, o zamanlar popüler olan 900’lü hatlardan alo bilgi (sonra bilgi üniversitesi oldu) servislerinde çalışıyorlarmış. Ya birşeyler yapsak da voleyi vursak diye düşünürlerken Dinozorus işi gelmiş akıllarına.

Oyunu yazarken acaba telefondaki tuş seslerini nasıl oyuna yön tuşu olarak tanıtırız diye geziniyorlarmış. O zamanın Kadıköy Yazıcıoğlu İş Hanı’nda küçük bir köşe dükkan olan Probe elektronik’ten Lütfi (Birses) ve Levent abi’ye danışmışlar. “Abi nasıl yaparız, seri port mu paralel port mu kullancaz?” diye, Lütfi Birses onlara telefon sesini joystick hareketlerine çeviren bir aparat yapmış. Bu aparatı joystick portuna bağlayarak tuş sinyallerini normal bir joystick olarak tanıtmışlar.

dino-09

Oyunda Salih Memecan tarafından çizilmiş karaklerler bulunuyor. Başroldeki çocuk “Pisagor”, kaykayıyla tuhaf bir mekanda, -tapınak ile mağara arası bir yer- ilerleyerek baloncuklar içinde sıkışmış tavşanları kurtarıyor. İlerledikçe karikatürize dinozorlar saldırıyor, onları savuşturduktan sonra yine bir baloncuğun içine sıkışmış bir kızı kurtarıp “Bu iş bukadarus” diyerek oyun son buluyor. Oyunun hikayesini Uğur’a sorduğumda “bir hikayesi var ama ben bile net hatırlamıyorum” demekle yetindi. Bunun üzerine Tolga (‘max’) Meriç ile bağlantıya geçtim. Tolga oyunun müzik ve seslerini yapmış. Oyunun hikayesinin hugo’ya benzer şekilde, pisagor’un güzel kızı kötü büyücünün elinden kurtardığı ile ilgili olduğunu söyledi ama o da tam hatırlamadığını ekledi. Fakat konunun ve karakterlerin Salih Memecan’a ait olduğunu da belirtti.

Hikayeyi hatırlayan olmasa da, oyun o zamanlar o kadar popüler olmuştu ki, dergisi bile çıktı. Bu dergiler hala ikinci el sitelerinde satılıyor.

dddScreenshot_4

Son olarak seslendirmeyle ilgili soruma da Tolga yanıt verdi, pisagor’un seslendirmesini Çiçek Dilligil’in yaptığını söyledi.

Şimdilik bu kadar, devamı gelecek. Bu arada oyunu oynamak için kaynak kodu ve disk imajlarına github’dan ulaşabilirsiniz:
https://github.com/vigo/dinozorus

dino-05

Kaynak kodu ilginizi çekmiyorsa disketleri direkt linkledim: disk 1 Disk 2

Paranın Kokusu (Amiga-1992) bulundu!

index

10 yılı aşkındır sürdürdüğüm “Türk Oyunlarını Gün Işığına Çıkarma” çabalarım sırasında (yanlış anlaşılmasın, her birini kendim bulmak gibi bir amacım yok, ama sağa sola baskı yapmak, kimlerde var öğrenmek, elinde disket olanların bunun imajlarını almaları konusunda yardımcı olma çabalarım var) öğrendiğim birşey varsa, kimse doğru düzgün bir arşiv tutmamış 😀

Şöyle ki, 10 yıldır forumlarda konuştuğumuz disketin, kılavuz ve kutusunun fotografının bile bulunduğu oyunun imajı bir türlü internete düşmüyor. Sonunda biraz da güzel bir tesadüf sonucunda, “Paranın Kokusu” sevgili arkadaşım ve eski bir öğrencim olan Tolga Altuğ tarafından bana gönderildi. Oyunu yıllar önce bulup bana ayırmıştı, gidip alma imkanım olmamıştı, yıllar boyu bu oyunu benim için tuttuğu için teşekkür ederim. Kaldı ki kendisi de tıpkı bizim gibi bir koleksiyoner, ya da bazılarının tabir ettiği gibi “çöp ev sahibi”. Elinde bazı commodore64 kartuşları falan var, satıyor, ilgilenenler web sayfasını kontrol etsin: http://catidanesyalar.blogspot.com.tr/

Sonunda evini kapattığı için oyunu bana kargoladı ve “Paranın Kokusu” nihayet elime geçti. Elbette kutunun durumu pek iyi değil, fakat disket, kılavuz ve kod kartonu görsel olarak çok iyi durumda saklanmış. Bu yoklukta kutunun tek parça halinde olması bile benim için fazlası ile mutluluk verici.

Elbette ek materyaller önemli ama asıl olay oyunun çalışıp çalışmayacağıydı. Evde ev ahalisi varken çalışmak kolay olmadığı için oyunu gözlerden uzak bir yerde birkaçgün sakladıktan sonra, bir gece yarısı zaten salonda yarı kurulu halde bekleyen amiga 500’ümü, Gökçe Bozkurt’un 7DX’de çok hasta olduğu için erken ayrılmak zorunda kaldığı fakat demo gösterimi için geride bırakmak zorunda kaldığı gotek external floppy sürücüsünü ayarlayarak işe başladım.

Bu tür hassas işleri yapmak beni sinirli yapıyor artık. Elimdeki disketin büyük olasılıkla ortalıkta gezen 2-3 disketten biri olduğunu ve bunu 30 yıllık bir floppy sürücüye takacağımı düşünerek, nasıl riski aza indirebilirim diye bir süre düşündüm. Bu sebepten önce birkaç farklı disketi elimdeki a500 internal, external ve gotek external sürücülerde gezdirip imaj alarak drive’ların zorlu şartlarda disketi bozmayacağından, okuma problemi yaratmayacağından emin oldum. Bu sırada GARY çipimin hala yerinde sağlam durmadığını farkettim mesela. Yeni bir a500+ anakarta ihtiyacım var.

Sonunda paranın kokusu disketini güvenle sürücüme takabileceğime emin olduğumda hemen X-copy’i disketten yükledim ve “Paranın Kokusu”‘nu DF0:’dan gotek external sürücüye “doscopy” kullanarak attım. Başta çok iyi başladı, ilk 50 track tertemiz kopyalandıktan sonra, bir anda kırmızı hata kodları görünmeye başladı. İşin tuhaf tarafı belirli bir track’den sonra pek de normal görünmeyen 1 ve 2 numaralı hata kodları görünüyordu. Bu bozuk bir disketi gösterebileceği gibi farklı formatta yazılmış trackleri de işaret edebilirdi. Tabiiki o dönemde yazılmış tüm oyunların amos ya da blitz ile kodlandığını düşündüğüm için bunun pek olası olmadığını tahmin etmekteydim. Bir hüzün içimi kaplamıştı.

Oyunu birkaç farklı şekilde adf haline getirdikten sonra, nihayet disketi boot etmeye karar verdim. Dikkat edin, ne olur ne olmaz diye disketi çalıştırmadan önce imajını almaya çalışmıştım.

inbdex

index

Ve enteresan şekilde yüklemenin sorunsuz başladığını gördüm. Oyunun intro ekranı çok havalıydı, ses sentezlenmiş, oyunu yapanların, Programcı Can Gürcan, Ses/Müzik xx ve Grafikler Tunç Dindaş’ın isimleri tek tek söyleniyor, geçişler bir cam kırılma animasyonu ile süsleniyordu. Ayrıca PROMEDYA ismindeki firma grafiği de gruba karşı bir manzara üzerine EHB modunda yavaşça kayarak oturuyordu. Bütün bu animasyonlar, matrix-vari bir yeşil ekran super PC havasındaki dos mesajları ile yüklenip decrunch ediliyordu.

Fakat intro geçildikten sonra bu fiyakalı dos ekranında elimdeki disketin kopya disket olduğu ve dükkana gidip orjinalini satın almam gerektiği hatırlatılarak oyun duruyordu. Elbetteki disket orjinaldi, malesef ilgili trackler bozulmuştu.

inbnmdex

Oyunun buna nasıl karar verdiğini anlamak için UAE’ye geçtim. Ve görünüşe göre oyun disketin 82 numaralı track’ini okumaya çalıştığını ve başaramayıp oyunun kopya olduğuna kanaat getirdiğini farkettim. Elbette disket bozulmuş ve yanılıyor da olabilirim ama, 82 track numarası amiganın kopya koruma konusundaki standard yöntemlerinden biriydi: amiga floppy sürücüler 0-79 track çalışmak için sipariş edilmiştir. Buna karşın hepsinin 80 ve 81 numaralı track’i okuyup yazabilmesi mümkündür. Fakat 82 numaralı track’e uzandığımız zaman, yazma kafasının o bölgeye sağlıklı işlem yapamaması, diğer taraftan okuma kafasının buraya ucu ucuna uzanarak okuma yapabilmesidir. Yani birçok amiga sürücüsü 82 numaralı trackten okuyabilir, fakat bunu yazmaya geldiğimizde bunu başaramayacaktır. Dolayısı ile disketin kopyasını aldığınızda 0-82 track okuyacak ve 0-81 track yazılacak 82 numaralı track boş kalacak ve kopyalama engellenmiş olacak. Ayrıca birçok programda 82 numaralı track okunmaya bile kalkmaz (örneğin X-Copy), ilk 81 track vardır sadece seçeneklerde.

Malesef bu track elimdeki orjinalde de bozuk olduğu için kopyalamanın anlamı olmasa da, mümkünse disk üzerindeki verinin bozuk da olsa, tamamını depolamak adına 82 numaralı track’i yedeklemek şarttı.

Bu durumda yıllar önce “aabi bak bu 82 track okuyor” diye kullanmaya başladığımız ama sonra hemen x-copy’e geri döndüğümüz d-copy aklıma geldi. Dcopy ile disketi başka disketlere, gotek floppy sürücüsüne (83 track yazabilir mi emin değilim) ve DMS olarak dosya halinde yedekledim.

Elbette işin en doğrusu kryoflux kullanmak ama şimdilik elde bu yöntemler var.

Şimdilik bu adf dosyası burada:
Pananın Kokusu (adf)

Bu mesajı düzenleyebileceğim bir vakit olmadığı için hızlıca yazarak kontrol etmeden yayınlamak zorunda kaldım, elbette diskin düzgün çalışmaması da biraz hevesimi kırdı. Oyunu aramayı sürdürmeliyiz, ama şimdilik bu imaj elimizdeki en iyi şey.

1. Can Gürcan ile nasıl kontak kurabiliriz acaba? Tanıyan var mı?
2. Elinde bu oyundan olan var mı?
3. Gotek 83 track imaj yazabiliyor mu bilen var mı?

Morali yüksek tutalım, iyi günler.

Vefa Lök’ten Osmanlıca ve Crack

osman_2

Vefa Lök ile iritibata geçtikten sonra nette sürekli değişen adresi sebebiyle tüm vefa lök arşivini sitemde taşıyordum ve çok ağırdan da olsa şifre koruması olan yazılımları tek tek kırıyordum. Bu işe bir süre ara vermiştim, Dragon’s Breath Türkçesi moralimi bozduğu için. Dragon’s Breath sadece yazılım değil, donanımdan korunuyor, bu sebepten bir kopyasını adf haline getiremiyorsunuz, teknik kapasitem henüz Dragon’s Breath’i kırmama yeterli olmadı, donanımla ilgilenen arkadaşların mfm hakkındaki bilgilerini toplamam gerekiyor. Ya da kryoflux almam gerekiyor. Fakat bu arada Osmanlıca tekrar gündeme geldi. Tayko’nun osmanlıca çıkışına anlam veremesem de, konu üzerine bu programın ortaya çıkmaı tesadüf değil elbette.

Sonuçta, yarısını kırmış olduğum Osmanlıca disketini kırmayı tamamlamaya karar verdim. Hikayenin bir kısmını retrojen forumlarında anlattım, ama buraya bıraktığım bir iki detay var, anlatalım:
Vefa Lök’ten Osmanlıca ve Crack yazısına devam et

Jupiter Ace’in Kaderi… (satılık marka)

Sadece çemberin içindekilerin haberdar olduğu bir bilgisayar Jupiter Ace. Yaratıcıları Richard Altwasser ve Steve Vickers. Altwasser, Zx Spectrum, Zx81, zx spectrum +3 ve birkaç amstrad makinesinin de tasarımını yapmış biri. Vickers ise zx80/81 rom’unu yazan ekipten. Bunlar zx81’in çılgın satışlarından etkileniyorlar. “Yahu bu makineyi biz yaptık, sinclair ekmeğini yiyor biz maaşa talim ediyoruz.” mantığından yola çıkarak Jupiter Ace’i tasarlıyorlar.

jupiter-ace

İşte Jupiter Ace’in hikayesi böyle başlıyor, tarih 80’lerin ilk yarısı.
Jupiter Ace’in Kaderi… (satılık marka) yazısına devam et

Basınç 1.69 Çıktı

2017 GÜNCELLEMESİ: Bu sürüm eskimiştir. Lütfen son sürümü kullanınız. 

Son 3-4 yıldır kodlamasını sürdürdüğüm sinclair basic programlama aracı olan Basinc’ın yeni sürümü çıktı. Bu sürümde uzun zamandır basin kodunda bulunan önemli hataları giderdim:

  • Sürüm bilgisi artık V16R9 şeklinde değil, daha geleneksel bir format olan V1.69 şeklinde değiştirildi.
  • Bas dosyaların otomatik olarak başlatılması artık default olarak kapalı
  • Ulaplus desteği onarıldı, bu konuda rapor edilmiş başka bug kalmadı
  • R13’den beri ortalıkta gezip kendini gösteren SNA/Z80 snapshot yükleme bug’ı düzeltildi. Bu özellik artık tamamen güvenli.
  • 2x,3x font büyüklüğünde sinclair banları görsel olarak bozuluyordu, düzeltildi.
  • Screen Paintbox’da görünmeyen pencere ikonları geri geldi.
  • Token Tablosu index’i 1 kaymıştı, düzeltildi
  • Editör tokenizerındaki özellikle parametre alan komutların LOAD ile kullanılmasıyla ortaya çıkan karmaşık bir bug düzeltildi.
  • İstek üzerine sadece basic programını tap olarak kaydetmeyi sağlayan girdi dosya menüsüne eklendi
  • UlaPlus için renk paleti editörü eklendi
  • Kod hizalama deneysel olarak eklendi. Denemek için F2 tuşuna basarak etkinleştirebilirsiniz.
  • Yeni örnek programlar examples klasörüne eklendi
  • Autostart ve autostart ile kaydet seçimleri oturumlar arasında akılda tutuluyor.
  • İspanolca dil desteği eklendi (Sergio Baldoví)

indirmek için:
Download 3.8MB Zip Dosyası

Basinc UlaPlus and indenting
Basinc UlaPlus and indenting

android ibb trafik eski sürüm indirme bağlantısı

Bu sürüm internet üzerinden kaybolmaya başladı halbuki eski model telefonlar üzerinde çalışan tek sürüm bu. Eski version ibb cep trafik android uygulamasınını indirmek isteyenler için buraya yedeklemiş olalım. Program içinde bu programın tam adı “IBB Trafik Android Versiyon 1.0” olarak yazılmakta. http://www.mediafire.com/download/aupjjeq66sbhy02/ibbtrafik.apk ibbtrafik.apk dosyası ~450kb Bu dosya openGL ES desteklemeyen telefonlarda da çalışıyor.

2048 – Bir başka Zx Spectrum oyunu

Bu günlerde popüler olan 2048 isimli oyunu zx spectrum’a uyarladım.

ZX2048

Tuşlar:

Rakamları birleştirmek için QAOP ya da ok tuşlarını kullanabilirsiniz.

Renkler Şeması:
1: Renkler ve parlaklık
2: Mono
3: Sadece renkler

h: yardım/hakkında (malesef sadece ingilizce)

r: baştan başla

Oyunu oynamak için bir Zx Spectrum bilgisayara ihtiyacınız var:

Download Game 5kb Zx Spectrum Tape file

source code BasinC format .bas file

ZX Spectrum ULA’sı hakkında bazı bilgiler…

Zx Spectrum ULA’sı birkaç işlemciyi bir araya getiren Richard Altwasser tarafından tasarlanmış tuhaf bir işlemci. Altwasser, Chris’in “The ULA Book” kitabında, ULA’nın tasarımı üzerine olan eleştirileri şöyle savunuyor: “Bu işlemci, herhangi bir bilgisayar simülasyonu olmadan, tek bir mühendisin kavrayabileceği basitlikte tasarlanabilmiştir.” Yani kağıt üzerinde tasarlanmış ve basılmıştır. Altwasser daha sonra Zx spectrum +3’ün ASIC tasarımını da yapmıştır, bu sebeple +3’ün çok daha düzgün bir makine olduğunu görüyoruz. Neyse, orjinal 48 ULA’sının 4 farklı sürümü mevcut, sırasıyla sayarsak (yine “the ULA BOOK”‘tan alınmıştır):

 

5C102E:

Bu seri sürüm 1 ve sürüm 2’de bulunan ilk ula tasarımıdır. Bu tasarımda üretim sonrasında bir hata olduğu gözlemiş. Bu sebepten bu sebepten “ölü hamamböcegi modifikasyonu” denilen bir müdahale gerektiriyorlar. Hamamböceği denilen şey, baş aşağı şekilde monte edilmiş ufak bir pcb.

Ölü hamamböceği

5C112E:

Bu seride ölü hamamböceği içeriden eklenerek durum giderilmiş fakat, bu sefer de printer ile ilgili bazı giriş çıkış problemleri ortaya çıkmış. Bu da “örümcek modifikasyonu” diye bilinen yeni bir yamayı zorunlu kılmış. Bu yama Z80 üzerine takılan bir transistörden ibaret.

Zx Spectrum Ölü Hamamböceği

6C001E-6:

sürüm 3 anakart ile birlikte çıkan bir ula. Zaten sürüm 3’ün tasarlanmasının ana sebebi, o dönem piyasaya sürülmekte olan bazı televizyonların zx spectrum’un eski tasarımında bazı problemler çıkarması. Normalde sürüm 1-2’de anakartın altında bazı potansiyometreler var. Hatta bunlardan biri kasaya açılmış olan bir delik sayesinde dışarıdan ayarlanabiliyor. Fakat son kullanıcı bunları kurcalamaya cesaret edemediği için görüntü oluşturma yöntemi değiştirilmiş. Durum böyle olunca ula’ya da birkaç ciddi güncelleme gelmiş. Öncelikle bu ula çok daha az enerji tüketiyor, böylece daha az ısınıyor. Fakat eski anakartlara uyumluluk bakımından örümcek hatası tamir edilmemiş, bunun yerine TR6 isminde bir transistör olarak anakart tasarımına eklenmiş.

6C001E-7:

Bu Ula serisi son seri, özellikle samsung üretimi sürüm 4 ve üzeri anakartlarda bulabilirsiniz. Burada ne gibi bir problem vardı bilmiyorum ama, alt 16k 4116’lara erişim güvenilirliği geliştirilmiş. Ayrıca bazı zamanlama hataları da halledilmiş.

 

Bu üretim sonucunda şöyle bir gerçekle karşı karşıyayız: Her ula her anakarta takılamıyor.

6C001E-7 tüm sürüm anakarta takılabilir (issue1-6).

5C102E/5C112E/6C001E-6 sadece issue 1-3’e takılabilir.

Before I forget: Vintage thoughts